Тэрыторыю Бярэзінскага біясфернага запаведніка насяляе рэдкі від птушак - вялікі арлец (Aquila clanga). Гэты прадстаўнік сямейства ястрабіных уключаны ў Чырвоную кнігу Рэспублікі Беларусь і мае 1-ую, найвышэйшую, катэгорыю аховы ў нашай краіне. Акрамя таго, ён уключаны ў Чырвоны спіс Міжнароднага саюза аховы прыроды (IUCN) як ўразлівы Від, які мае высокую рызыку знікнення ў дзікай прыродзе. У Еўропе колькасць яго, на жаль, мае тэндэнцыю да скарачэння.
У запаведніку штогод гняздуюцца некалькі пар вялікага арлеца. У 2019 годзе было пачата кальцаванне гэтага віду птушак. Тады супрацоўнік лабараторыі малекулярнай заалогіі НПЦ НАН Беларусі па біярэсурсах Валерый Дамброўскі сумесна з арнітолагамі з Эстоніі акальцавалі 2-х птушанят ў Цярэшкінскім лясніцтве. У сярэдзіне ліпеня 2020 года супрацоўнікі навуковага аддзела запаведніка Аляксандр Рак і Юры Багуцкі ў тым жа самым гняздзе правялі кальцаванне яшчэ двух птушанят. Характэрна, што два птушаняці вялікага арлеца ў адным гняздзе - вельмі рэдкая з'ява. Звычайна птушаня, які вылупіўся пазней, гіне на працягу першага тыдня жыцця. Таму з'ява, калі два гады запар у адным і тым жа гняздзе выжываюць абодва птушаня, можна назваць унікальным.
Фота Аляксандра Рака
2 лістападу ад ізраільскага цэнтра кальцавання птушак прыйшлі добрыя навіны. У даліне возера Хула, фермерскім раёне, што на поўначы Ізраіля, быў выяўлены адзін з акальцаваных ў гэтым годзе арлецоў. Ізраільскі фатограф Аві Хіршфілд (Avi Hirschfield) атрымаў выдатны здымак у момант палявання птушкі. Фатаграфія была зроблена на ўчастку сельскагаспадарчых угоддзяў, якія на працягу некалькіх гадоў не вырошчваюцца. Па словах фатографа, для дадзенай зямлі характэрна зарастанне невысокім хмызняком з багаццем мноства дробных грызуноў. Гэта цалкам прыдатныя ўмовы пражывання для рэдкага вялікага арлеца.
Фота Avi Hirschfield
На фатаграфіі на левай лапе птушкі відаць сіняе кальцо з белым літарным кодам «FM» - спецыяльна распрацаваная схема для Беларусі. Бо ўсе прамежкі птушкі занесены ў спецыяльную базу, было ўстаноўлена, што гэта менавіта наш беларускі арлец, народжаны ў Бярэзінскім біясферным запаведніку. Зараз стала дакладна вядома, дзе праводзіць зімовы перыяд прадстаўнік гэтага пералётнага віду драпежных птушак.
Фота Avi Hirschfield
Адно вяртанне ад чатырох акальцаваных птушанят вялікага арлеца - вялікі поспех! Гэта першыя значныя вынікі пачатага 4 гады таму каляровага пазначэння дзённых драпежных птушак на тэрыторыі запаведніка. Каляровае пазначэнне прадстаўнікоў Бярэзінскай арнітафауны будзе абавязкова працягнута ў наступным годзе. Спадзяемся, што наш малады падорлік шчасна перазімуе ў Ізраілі і вернецца наступнай вясной у родныя мясціны гнездавання ў Бярэзінскі біясферны запаведнік, дзе ў будучыні таксама выведзе сваё нашчадства.
